رنگ پلی اورتان چیست؟ + کاربرد و مزایا در دکوراسیون داخلی چوبی

دنیای رنگ­ها، دنیایی بی­انتها است! کمک گرفتن از هر نوع رنگ در دیزاین کابینت و دکوراسیون داخلی منزل، نتیجه­ای بسیار متفاوت ایجاد می­کنه. پس لازم هست با حوصله و دقت بالا انواع مختلف رنگ­ها رو بشناسیم تا بتونیم مناسب­ترین رنگ رو برای منزل خودمون انتخاب کنیم. در این مطلب، از رنگ­ پلی اورتان صحبت می­کنیم و به کاربرد و ویژگی­های خاص اون در صنایع چوبی و دکوراسیون داخلی ساختمان مانند کابینت، کمد و … می­پردازیم. خواندن این مطلب خالی از لطف نیست!

رنگ پلی اورتان چیست؟

رنگ پلی اورتان نوعی رنگ صنعتی با کاربردهای ویژه و مفید هست. رنگ پلی اورتان ساختاری پلیمری (پلیمر ماده‌ی سازنده‌ی پلاستیک‌ها، لاستیک‌ها، چسب‌ها، رنگ‌ها، فوم‌ها، رزین‌ها و بسیاری  از مواد دیگر هست) داره و رنگی با کیفیت و مقاومت بالا هست که برای پوشش دهی سطوح و به عنوان نوعی لایه­ی نهایی در مواد به کار گرفته می­شه. رنگ­های پلی اورتان، معمولاً به صورت روکش نهایی یا ثانویه روی پرایمرها ( لایه آستر یا روکش­های اوّلیه در رنگ آمیزی) قرار می­گیرن و خروجی کار، ساختاری فوق العاده مقاوم و یک دست خواهد بود.

رنگ‌های پلی اورتان به علت چسبندگی زیاد و مقاومت بالا در برابر رطوبت، انتخاب خوبی برای پوشش‌دهی سطوح چوبی به شمار میان. بنابراین از این رنگ‌ها در پوشش دهی کمد، کابینت و دیزاین داخلی ساختمان می‌تونیم استفاده کنیم. از همه مهم‌تر این‌که رنگ‌های پلی اورتان برخلاف خیلی از رنگ­ها، به داخل چوب نفوذ نمی­کنن و لایه­ای مقاوم روی اون می­سازن. در ضمن می­شه از پلی اورتان به عنوان جلادهنده هم استفاده کرد.

مزایای رنگ پلی اورتان چیست؟

تا اینجا کمی با رنگ­های پلی اورتان آشنا شدیم. حالا بهتر است تعدادی از مزیت­های اون رو بررسی کنیم:

1. مقاومت بالایی در برابر باران­های اسیدی، املاح و شوینده­ها دارن.
2. در برابر نور خورشید (اشعه فرابنفش) و به طور کلی، تغییرات جوی مقاوم هستن.
3. سرعت خشک شدن بسیار بالایی دارن، به ویژه در دماهای پایین.
4. رنگی دوست‌دار محیط زیست محسوب می­شن.
5. به طور کلی چسبندگی بالایی دارن.
6. این رنگ­ها به علت دوام بالایی که دارن، بر خلاف رنگ­های پودری، در برابر سایش مقاومت خوبی دارن و با گذر زمان پوسته پوسته نمی­شن.
7. خاصیت خودتمیز شوندگی دارن و گرد و غبار جذب اون­ها نمی­شه. در نتیجه تمیز کردن بسیار ساده­تری دارن.
8. اگه شرایطی پیش اومد که قصد شست و شوی این سطوح رو داشتین، نگران نباشین! چون در برابر شوینده­های مختلف مقاومت خوبی دارن. البته بهتر است بعد از شست و شو فوراً خشک بشن که در ادامه مطلب به طور مفصل به این موضوع خواهیم پرداخت.

معایب رنگ پلی اورتان چیست؟

برسیم به مبحث معایب! در رابطه با معایب رنگ پلی اورتان به سه مورد اساسی می­شه اشاره کرد:

1. برای اجرای رنگ پلی اورتان، نیازمند دستکش، ماسک و پوشش ایمنی هستیم. چون با مواد شیمیایی سر و کار داریم که می­تونن برای پوست، چشم و یا ریه مشکل­ساز باشن.
2. به خاطر بو و بخارات سمی حین کار با رنگ پلی اورتان، داشتن تهویه مناسب در محیط هم ضروری هست.
3. محصولات رنگی پلی اورتان قیمت بالایی دارن.

ذکر یک نکته مهم:

با اینکه در قسمت مزایای رنگ پلی اورتان به مقاومت این رنگ­ها در برابر اشعه فرابنفش اشاره کردیم، لازم هست بدونین که این مقاومت برای هیچ نوع رنگی صد در صد نیست و اشعه خورشید برای هر نوع رنگی، آسیب زا هست. این مسئله حتی در رنگ­هایی با ترکیبات مقاوم در برابر اشعه­ی UV هم برقرار هست. به هر حال ترکیب هر رنگی با گذر زمان ضعیف می­شه و نیاز به ترمیم و پوشش­دهی مجدد پیدا می­کنه.

انواع رنگ پلی اورتان بر پایه آب و روغن را بشناسید!

این رنگ­ها رو می­شه بر اساس پایه­ی رنگ اون‌ها یعنی همان ترکیبات سازنده، به دو دسته تقسیم کرد:

1.     رنگ پلی اورتان بر پایه ­ی آب

رنگ­های پلی اورتان بر پایه‌ی آب، شفاف و رقیق هستن. در نتیجه لازم است برای پوشش دهی مناسب، چند مرتبه روی سطح اجرا بشن. رنگ­های بر پایه­ی آب، سرعت خشک شدن بالایی دارن و می­شه اون­ها رو با آب و صابون شست. پس نیازی به استفاده کردن از سایر محلول­های شیمیایی (به ویژه آمونیاک) نیست.

2.     رنگ پلی اورتان بر پایه­ی روغن

این دسته که کمتر رایج هستن، ساختاری غلیظ­تر دارن و بعد از نشستن روی سطح، لایه­ای مقاوم ایجاد می­کنن. طبیعی هست که مدت زمان بیشتری هم برای خشک شدن احتیاج دارن.

رنگ‌های پلی اورتان مات و براق چگونه هستن؟

در یک تقسیم بندی دیگه، رنگ‌های پلی اورتان رو میشه بر اساس ظاهر رنگ هم در دو دسته­ی مات و براق معرفی کرد:

1.     رنگ ­های پلی اورتان مات:

رنگ­هایی با ظاهر مات، در انواع رنگ پلی اورتان هم وجود دارن و طرفدارهای خاص خودشون رو دارن. معمولاً گرد و غبار روی این رنگ­ها بیشتر به چشم میاد. شما می­تونین بسته به دکوراسیون و سبک غالب در منزل، از این رنگ برای دیزاین تجهیزات چوبی کمک بگیرین.

2.     رنگ­ های پلی اورتان براق:

رنگ­های پلی اورتان براق در نقطه­ی مقابل رنگ­های مات قرار می­گیرن و سطوحی با درخشندگی و جلوه­ی خاص فراهم می­کنن. رنگ‌های پلی اورتان براق و روشن، اگه برای کابینت و کمد استفاده بشن، در فضاهای کوچیک می‌تونن کاربرد خیلی مفیدی داشته باشن و اون فضا رو بزرگ تر جلوه بدن.

­کاربردهای گسترده­ی رنگ پلی اورتان چیست؟

این رنگ­های خاص، در کاربردهای بی­شماری مورد استفاده قرار می­گیرن. از رنگ‌های پلی اورتان می­شه برای رنگ آمیزی موارد زیر استفاده کرد:

• سطوح فلزی (کشتی­ها، تانکرها و …)
• ماشین آلات کشاورزی
• پوشش دهی نرده­های آهنی
• قطعات خودرو
• دکوراسیون داخلی و …

ما قصد داریم در این مطلب، بیشتر به کاربردهای رنگ پلی اورتان در دکوراسیون داخلی از جمله کابینت و کمد بپردازیم.

کاربردهای رنگ پلی اورتان در دکوراسیون داخلی چیست؟

از جمله رایج­ترین کاربردهای رنگ پلی اورتان، کاربرد اون در کف، کابینت، کمد و سایر بخش­های چوبی منزل هست. در ادامه به بررسی کاربردهای رنگ پلی اورتان در مهم ترین این موارد می‌پردازیم.

1.     رنگ پلی اورتان برای پوشش دهی کف

پلی اورتان پوششی براق و شفاف داره که در کنار مقاومت خوب، اون رو به گزینه­ای مناسب برای پوشش دهی کف تبدیل کرده. کف آشپزخانه، فروشگاه­های زنجیره­ای، سالن­های ورزشی، همه و همه می­تونن پذیرای رنگ پلی اورتان باشن. پس در پوشش دهی کف منزل می­تونین روی پلی اورتان حساب کنین.

2.     رنگ پلی اورتان برای پوشش دهی کابینت:

زمینه­ی اغلب کابینت‌هایی که با رنگ پلی اورتان پوشش داده می‌شن از جنس ام دی اف هست که با کمک دستگاه سی ان سی برش می­خوره. بعد از اون زیر ساخت سطح برای پوشش دهی آماده شده و رنگ آمیزی روی اون اجرا می­شه. کابینت­های پلی اورتان مقاومت بسیار بالایی در برابر خش، ضربه و رطوبت دارن و در کنار تنوع رنگی بالایی که دارن، در برابر تابش نور خورشید هم تغییر رنگ نمی­دن.

3.     رنگ پلی اورتان در سایر بخش های دکوراسیون داخلی چوبی

به جز کابینت، در سایر تجهیزات چوبی منزل هم می­شه از رنگ پلی اورتان کمک گرفت. انواع دکوراسیون چوبی، کمدهای دیواری و قفسه­ها، همه می­تونن به کمک این تکنیک، زیبایی دو چندانی داشته باشن.

4 نکته مهم که قبل از اجرای رنگ پلی اورتان باید رعایت بشن!

قبل از اجرای رنگ پلی اورتان روی سطح کمد، کابینت و یا سایر سطوح چوبی، رعایت 4 نکته ضروری هست:

1. قبل از اجرای رنگ، باید هر نوع آلودگی (گرد و غبار، چربی، زنگ زدگی و هر گونه اکسیداسیون، رطوبت و …) رو از روی سطح پاک کنیم تا سطحی هموار و بدون آلودگی برای رنگ آمیزی فراهم بشه.
2. باید اجزای رنگ­های پلی اورتان (رنگ و سخت کننده) رو به تدریج با هم مخلوط کنیم و به خوبی هم بزنیم. بهتر هست از میکسر کمک بگیرین تا رنگی یکنواخت حاصل بشه.

1. در مرحله­ی بعد، بعد از ۳۰ دقیقه، باید تینر مخصوص پلی اورتان رو اضافه کنیم تا رنگ برای استفاده آماده بشه.

4. قرار دادن آستری مناسب روی سطح رو هم فراموش نکنین. لایه آستر یا همان پرایمر رنگ، نوعی رنگ چسبنده و شفاف است که برای بالا رفتن کیفیت رنگ آمیزی اصلی، در زیر به عنوان لایه اولیه قرار می‌گیره.

بعد از انجام این چند مرحله، می­رسیم به نحوه­ی مناسب اجرای رنگ پلی اورتان روی سطوح مورد نظر.

روش اجرای رنگ پلی اورتان روی کابینت و کمد چیست؟

برای اجرای رنگ پلی اورتان روی بدنه­ی کابینت و سایر سطوح چوبی منزل، از دو روش اصلی استفاده می­شه. لازم هست بدونین که هر نوع رنگ پلی اورتانی، لوازم خاص خودش رو برای رنگ آمیزی نیاز داره. یعنی بعضی از انواع پلی اورتان با استفاده از قلم مو و برخی به کمک دستگاه اسپری رنگ آمیزی می­شن. در ادامه هر دو روش رنگ آمیزی رو برای شما توضیح دادیم.

1. اجرای رنگ پلی اورتان با قلم مو:

قلم مو تکنیکی ساده­ و بدون دردسر هست که برای سطوح هموار و بدون پستی و بلندی، به کار می­ره. طبیعی هست که کار با قلم مو مهارت بالایی می­طلبه و باید به نحوه­ی کار با اون و میزان جذب رنگ هر قلم مسلط باشین.

2. اجرای رنگ پلی اورتان با دستگاه اسپری:

کار با دستگاه اسپری، خروجی یک دست­ و سریع­تری به همراه داره که فرآیند رنگ آمیزی رو راحت­تر می­کنه. این روش، مناسب سطوح با طراحی پیچیده (داری انحنا و پیچ) هست که امکان رنگ آمیزی یک دست اون با قلم مو ممکن نیست. برای کار با دستگاه اسپری، باید آموزش دیده باشین تا بتونین به راحتی با دستگاه کار کنین، امّا در صورت داشتن تجربه، پوشش دهی یک سطح با لایه­ای نازک، در این روش ساده­تر از نقاشی با قلم مو هست. چون به صورت اتومات پاشش انجام می­شه و اهمیت فشار دست و سایر حساسیت­های قلم مو وجود نداره.

این هم از اجرای رنگ روی سطوح مختلف. در حالت معمول بعد از انجام رنگ آمیزی، محصول رو برای مدت زمانی مشخص در کوره قرار می­دن تا نمونه نهایی آماده بشه.

شرایط نگهداری رنگ پلی اورتان چیست؟

نگهداری از رنگ پلی اورتان نیازمند شرایط خاصی هست که این شرایط عبارت‌اند از:

• رنگ پلی اورتان قابلیت آتش گیری داره، پس لازم هست که در محفظه­ای در بسته و به دور از هرگونه آتش و حرارت نگهداری بشه.
• بهتر هست که بلافاصله بعد از باز شدن درب قوطی رنگ، از رنگ استفاده بشه تا خاصیت خودش رو حفظ کنه.
• دمای مناسب برای نگهداری قوطی رنگ، چیزی در حدود 25 درجه سانتیگراد هست و رطوبت مناسب، 50 تا 60 درصد در نظر گرفته شده. با رعایت این شرایط، می­شه رنگ رو تا مدت یک سال نگه داشت.

نحوه­ی شست و شوی رنگ پلی اورتان چیست؟

در وهله­ی اوّل، اگه سطوح رنگ شده با رنگ پلی اورتان رو به طور مرتب گردگیری کنین، نیاز به شستشوی اون کمتر می­شه و دوام پوشش بیشتر خواهد بود. پس تا جایی که ممکن هست، سعی کنین با دیدن هر لک یا غبار، فوراً اون رو از بین ببرین.

امّا در صورتی که با لکه­ای مقاوم مواجه بودین، پارچه­ای مرطوب می­تونه گزینه مناسبی برای تمیز کردن سطح باشه. سطح رو با پارچه­ای مرطوب پاک کنین و بلافاصله به کمک پارچه یا ابری خشک، رطوبت اون رو بگیرین تا رنگ و چوب آسیب نبینن. نگران آسیب شوینده­ها هم نباشین چون استفاده از شوینده­ها هم در شستن سطوح پلی اورتان محدودیتی نداره. امّا باز هم باید به سرعت خشک بشه. لازم به یاد آوری هست که مثل هر متریال و رنگ دیگه­ای، بهتر هست این کار رو ابتدا روی قسمت کوچکی از سطح امتحان کنین.

توصیه­های پایانی!

قبل از پایان مطلب، لازم است یادآوری کنیم که باید قبل و بعد از اجرای رنگ، کلیه لوازم و تجهیزات رو با تینر شست و شو بدین. توصیه­ی مهم دیگه اینکه عمر مفید این دسته از رنگ­ها، 6 ساعت هست. این یعنی زمانی برای اتلاف وقت وجود نداره و بهتر هست به میزانی که در همان مرتبه رنگ آمیزی لازم هست رنگ آماده بشه.

امیدواریم خلاصه­ی مفیدی درباره رنگ­های پلی اورتان و کاربردهای اون خدمت شما عزیزان ارائه داده باشیم. تیم سلام ساختمان مثل همیشه منتظر نظرات شما هست.