راهنمای بازسازی حیاط، قطعه گمشده بازسازی!

وقتی اسم حیاط میاد، چه تصویری در ذهن شما شکل می‌گیره؟ شما هم هنوز حیاط رو یک محوطه با دیوارهای آجری و چندتا درخت و یک حوض که دورتا دورش با شمعدونی پر شده تصور می‌کنید؟ فکر می‌کنم این خاطره‌انگیزترین تصویر حیاط در نظر هر ایرانی باشه. البته قدمت همین حیاط‌ها هم در صورتی که چیزی ازشون مونده باشه، انقدر زیاده که مطمئنا به بازسازی ساختمان نیاز دارن. شاید نیاز باشه تغییراتی در تصوراتمون قائل بشیم که با حال و هوای دنیای امروزی تطبیق بیشتری داشته باشه. اگر قصد دارین حیاط خانه خودتون رو بازسازی کنید، تا آخر همراه ما باشید.

چرا باید در فرآیند بازسازی حواسمون به حیاط باشه؟

خیلی‌ها ممکنه فکر کنن حیاط یک فضای فرعی محسوب میشه و اصلا نیاز نیست وارد لیست بازسازی بشه اما این تفکر صد در صد اشتباه هست.

روح آدمی به فضای باز به اندازه فضای بسته نیاز داره و فضای بسته در کنار فضای بازی و نیمه‌باز تعریف میشه. حتی اگر در آپارتمانی زندگی می‌کنید که حیاط کاملا به شما اختصاص نداره اما بازهم باید برای زیبایی و کاربرد اون چاره‌ای بیاندیشین. پس اهمیت این فضا رو دست کم نگیرید. خیلی راحت می‌تونید با مراجعه کردن به یک متخصص منظر به حیاط رویایی خودتون برسید. فقط کافیه فرد موردنظر رو پیدا کنید و علایق و نیازهاتون رو باهاش درمیون بذارید و کار رو به کاردان بسپارید.

قبل از اینکه بریم سراغ نکات بازسازی حیاط، ببینیم حیاط چه انواعی داره.

انواع حیاط چیست؟

شاید فکر کنید مگر حیاط هم می‌تونه انواع مختلف داشته باشه؟ حیاط، حیاطه دیگه!

اما باید بدونید بله، با توجه به ساختمانی که در مجاورتش قرار می‌گیره و موقعیت قرارگیری خود حیاط، تفاوت‌هایی وجود داره:

• حیاط خانه: که خودش شامل حیاط شمالی و جنوبی میشه و عواملی مثل ورودی خانه بر اون تاثیرگذار هست.
• حیاط ویلا: که دست رو برای طراحی باز می‌ذاره.
• حیاط آپارتمان: که جزو فضاهای مشاع به حساب میاد.
• حیاط خلوت: که معمولا خیلی کوچک هست.

حیاط‌ها همونطور که توضیح داده شد می‌تونن انواع مختلفی داشته باشن، مثلا شما ممکنه با یک خانه شمالی مواجه بشید که در بدو ورود حیاط هست و بعد ساختمان قرار می‌گیره. این حیاط علاوه بر نقش خودش به عنوان ورودی هم شناخته میشه، پس تاثیر اون در ذهن مخاطب و خود شما چندبرابر خواهد بود.

ساختمان‌های جنوبی معمولا با یک حیاط خلوت در نقش ورودی، بعد ساختمان و سپس حیاط اصلی شکل می‌گیرن. در این بین ویلاها تنوع بیشتری دارن. در ادامه با نمونه‌هایی از این‌ها آشنا می‌شیم و می‌بینیم برای بازسازی اون‌ها چه کارهایی میشه انجام داد.

چطور میشه حیاط رو بازسازی کرد؟

دیگه وقتشه با تکنیک هایی ساده برای بازسازی حیاط آشنا بشیم. مثلا:

1. تغییرِ در ورودی
2. سبزتر کردن حیاط بعد از بازسازی
3. بهبود حصارها و دیوارهای حیاط در بازسازی
4. چندمنظوره کردن حیاط
5. استفاده از عناصر آب و آتش
6. تغییر کفپوش حیاط
7. طراحیِ نورپردازی حیاط در فرآیند بازسازی
8. انتخاب مبلمان مناسب حیاط
9. کاشت سبزی خوردن
10. طراحی آلاچیق

در ادامه در مورد هر یک از این روش های 10 گانه‌ی بازسازیِ حیاط بیشتر صحبت میکنیم.

1. درِ ورودی رو به روز کنید.

اگر حیاط شما در موقعیتی قرار داره که به عنوان ورودی هم محسوب میشه، پس اهمیت اون دو چندان شده و نباید نقش درِ ورودی رو در اون نادیده گرفت. مردم در 7 ثانیه اول مواجهشون در هنگام ورود، قضاوت می‌کنند. پس به عنوان اولین فضای مواجهه، بهتره یک رنگ مناسب به در بزنید، از یک چراغ در کنار در استفاده کنید، اگر یک پادری داشته باشید که چه بهتر و حفظ تمیزی از مهم‌ترینِ مسائل هست. همه این‌ها آداب استقبال رو نشون میده و در چهره حیاط هم تاثیر داره.

2. حیاط رو در بازسازی سبزتر کنید.

حیاط با چی تعریف میشه؟ مسلما با سبزینگی، پس باید بخش بیشتری از حیاط رو به سبزینگی اختصاص داد. اما به این نکته توجه کنید که گل و گیاه و درخت هم موجود زنده هستن، پس باید شرایط حیاتشون فراهم باشه و شما هم رسیدگی منظمی بهشون داشته باشید وگرنه آشفتگی اون‌ها، زیبایی حیاط رو به خطر می‌ندازن. گاها گلدون‌های مختلف بهتر از درخت و باغچه کار می‌کنن، پس به موقعیت توجه کافی رو داشته باشید. مهم این هست که این سبزینگی باعث حظ بصری و لذت شما بشه.

3. در فرآیند بازسازی، دیوارها و حصارهای حیاط رو تعمیر کنید.

حیاط شما مسلما با دیوار یا حصار پوشیده شده که خب مثل هر متریال دیگه‌ای که در معرض آب و هوا قرار داره، بعد از مدتی نیاز به تعمیر یا تعویض داره. اگر حتی دیوارهای آجری و حصارهای چوبی دارین که رنگ و رو رفته شدن، می‌تونید اون‌ها رو رنگ جدیدی بزنید یا از مصالح به روزتر استفاده کنید. تمیزی و زیبایی این دیوارها تاثیر زیادی بر ظاهر حیاط دارن. هر چه تمیزتر، دلپذیرتر!

4. حیاط چندمنظوره بسازید.

حیاط باید فضایی برای تمامی اعضای خانواده باشه؛ بخش اعظمش رو اختصاص می‌دیم به سبزینگی که هر کدوم از اعضای خانواده می‌تونن بهش رسیدگی کنن، فضایی رو برای بازی بچه‌ها درنظر می‌گیریم، قسمتی رو برای نشستن منظور می‌کنیم؛ دور هم نشستن، استراحت، غذا خوردن و آفتاب گرفتن و ….

5. از عناصر آب و آتش استفاده کنید!

آب و آتش بهترین همنشین سبزینگی هستن، پس بهتره حیاط از این عناصر خالی نباشه. نیاز هم نیست حتما سمت استخر و حوض بزرگ برید، ایده‌های زیادی برای انجام این کار هست.

آب به خصوص در فرهنگ ایرانی نشان خوش‌آمدگویی هست و آتش عنصر صمیمیت و گرماست.

6. کفپوش‌های حیاط رو مناسب‌سازی کنید.

مساله‌ای که در حیاط اهمیت زیادی داره، ایمنی هست. افراد با سنین مختلف نباید در حیاط با خطر روبرو باشن، پس انتخاب متریال مناسب اهمیت زیادی پیدا می‌کنه. سنگ‌چین کردن مسیر ورودی مطمئنا حیاط رو بسیار زیبا می‌کنه اما حتما مساله ایمنی رو منظور کنید. استفاده از کفپوش چمن و تعبیه سیستم‌های آبیاری مناسب از کارهای دیگه‌ای هست که میشه در حیاط انجام داد.

7. با نورپردازی صحیح، حیاط رو جذاب و ایمن کنید.

نورپردازی مقوله‌ای هست که در هر فضایی اهمیت داره، اما شاید در بازسازیِ حیاط علاوه بر زیبایی، از جنبه ایمنی هم مهم باشه. شما نباید اجازه بدین حیاط فضای کور داشته باشه و با تعبیه چراغ در قسمت‌های مختلف، باید ایمنی افراد رو فراهم کرد. همینطور با نورپردازی صحیح میشه هر زمانی از شبانه‌روز از حیاط لذت برد.

8. مبلمان درست برای حیاط انتخاب کنید.

مبلمان در حیاط باید راحت و کاربردی باشن و البته بادوام به دلیل حضورشون در شرایط مختلف آب و هوایی. پس بعد از بازسازی حیاط، به نوع متریالِ مبلمان و مدل اون‌ها طبق نیازتون توجه داشته باشید.

ایده‌های جالبی برای مبلمان حیاط وجود داره که مثلا از مدل‌های تاشو و جمع شونده استفاده کنید.

صندلی‌های درختی، در صورتی که به درخت آسیبی نزنن، گزینه خیلی خوبی برای استفاده از سایه درخت هستن.

مطمئنا وسایلی مثل باربیکیو، یک سینک و … هم می‌تونه نقش حیاط رو تکمیل کنه.

9. سبزی بکارید!

هر کاری که باعث بشه شما بیشتر در این فضا حضور داشته باشید، مفیده. یکی از کارهایی که نیاز به رسیدگی روزانه داره، سبزی کاشتن هست. اگر ویلایی دارید که خب خوش‌به‌حالتون! می‌تونید چندین باغچه پر از سبزی داشته باشین، اما خب این دلیل تنبلی نمیشه، سبزی رو خیلی راحت میشه در گلدان هم کاشت.

10. با آلاچیق خاطره بسازید.

معمولا آپارتمان‌ها که حیاط مشترک و کوچکتری دارن، یک گوشه از حیاط رو با آلاچیقی پر می‌کنن که ایده فوق‌العاده‌ای هست. میشه در ایام مختلف ازش استفاده کرد و محلی باشه برای دور هم جمع شدن همسایه‌ها و یک گپ و گفت کوچک و خاطره‌هایی که در همین فضای کوچک نیمه‌باز شکل می‌گیره.

یک نباید مهم در بازسازی حیاط: حیاط رو انباری نکنید!!

اینکه شما وسایل مازادی دارین که جای مناسبی براشون پیدا نمی‌کنید، دلیلی نمیشه که گوشه حیاط اون‌ها رو بدون هیچ نظمی دپو کنید یا فضایی مثل حیاط خلوت رو به انباری تبدیل کنید. حیاط برای خودش شخصیت مستقلی داره و کم از نشیمن و پذیرایی خانه نداره. پس همونطور که وسایل اضافتون رو گوشه نشیمن نمی‌ذارید، حیاط هم نباید نقش انباری بگیره. در صورت نیاز بهتره برای این کار فضای نگهداری به صورت کمد یا قفسه درنظر گرفت تا ظاهر حیاط رو هم خدشه‌دار نکنه.